De ziekte van Alzheimer en de ziekte van Parkinson behoren tot de meest voorkomende neurodegeneratieve aandoeningen die voornamelijk ouderen treffen. Hoewel beide ziekten het zenuwstelsel aantasten, verschillen ze aanzienlijk in hun oorzaken en symptomen.
Alzheimer is een progressieve vorm van dementie die geleidelijk het geheugen, denkvermogen en gedrag aantast. De ziekte begint vaak met licht geheugenverlies en evolueert naar ernstige cognitieve achteruitgang. Patiënten ervaren moeilijkheden met dagelijkse activiteiten, oriëntatie in tijd en ruimte, en herkenning van bekende personen.
De ziekte van Parkinson beïnvloedt voornamelijk de beweging door een tekort aan dopamine in de hersenen. Kenmerkende symptomen zijn tremor (beven), bradykinesie (traagheid van beweging), spierstijfheid en houdingsinstabiliteit. Later kunnen ook cognitieve problemen optreden.
In België lijdt ongeveer 200.000 mensen aan dementie, waarvan 70% aan Alzheimer. Parkinson treft ongeveer 15.000 Belgen. Deze aandoeningen hebben een enorme impact op zowel patiënten als hun familieleden, die vaak intensieve zorg moeten verlenen.
Hoewel er momenteel geen genezing bestaat voor Alzheimer, kunnen verschillende medicijnen de symptomen vertragen en de levenskwaliteit verbeteren. In België zijn twee hoofdcategorieën medicijnen beschikbaar voor de behandeling van Alzheimer.
Deze medicijngroep verhoogt de hoeveelheid acetylcholine in de hersenen, een neurotransmitter die belangrijk is voor geheugen en leren. De beschikbare middelen zijn:
Memantine (Ebixa®, generieke versies) werkt door de activiteit van glutamaat te reguleren, wat helpt bij matige tot ernstige Alzheimer.
Alle Alzheimermedicijnen vereisen een voorschrift van een specialist en vallen onder de verplichte verzekering. De terugbetaling gebeurt na goedkeuring door de adviserend geneesheer van het ziekenfonds, waarbij regelmatige evaluaties noodzakelijk zijn om de behandeling voort te zetten.
In België zijn verschillende effectieve medicijnen beschikbaar voor de behandeling van de ziekte van Parkinson. Deze medicaties werken door het dopaminegebrek in de hersenen aan te pakken of door de symptomen te verlichten.
De meest voorgeschreven behandeling bestaat uit levodopa en carbidopa combinaties, zoals Sinemet en Madopar. Deze medicijnen verhogen het dopaminegehalte in de hersenen en verbeteren bewegingssymptomen aanzienlijk.
Dopamine-agonisten zoals pramipexol (Mirapexin) en ropinirol (Requip) bootsen de werking van dopamine na. Deze worden vaak als eerste keuze voorgeschreven bij jongere patiënten of in combinatie met levodopa.
De timing van medicatie-inname is cruciaal bij Parkinson. Uw apotheker kan u adviseren over de optimale innameschema's en mogelijke aanpassingen naarmate de ziekte vordert. Regelmatige controle door uw neuroloog is essentieel voor doseringsoptimalisatie.
Cholinesteraseremmers kunnen misselijkheid, braken, diarree en verlies van eetlust veroorzaken. Deze bijwerkingen zijn meestal mild en verminderen na enkele weken. Memantine kan duizeligheid, hoofdpijn en vermoeidheid veroorzaken.
Levodopa kan bewegingsstoornissen (dyskinesieën) veroorzaken bij langdurig gebruik. Dopamine-agonisten kunnen slaperigheid, hallucinaties en impulscontrolestoornissen veroorzaken. Plotselinge slaapaanvallen zijn een zeldzame maar ernstige bijwerking.
Neem onmiddellijk contact op met uw arts bij ernstige bijwerkingen zoals hallucinaties, plotselinge slaapaanvallen, of tekenen van overgevoeligheid. Uw apotheker staat altijd klaar voor advies over medicatie-inname en mogelijke interacties.
Een uitgebalanceerde voeding is essentieel voor patiënten met Alzheimer en Parkinson. Specifieke voedingssupplementen kunnen helpen bij het ondersteunen van de hersenfunctie en het algemene welzijn. Omega-3 vetzuren, vitamine D, B-complexvitamines en antioxidanten zoals vitamine E spelen een belangrijke rol bij de ondersteuning van het zenuwstelsel.
Er zijn verschillende producten beschikbaar die kunnen helpen bij het ondersteunen van de cognitieve functie. Deze omvatten natuurlijke supplementen zoals ginkgo biloba, ginseng en curcumine. Het is belangrijk om deze producten altijd in overleg met uw arts of apotheker te gebruiken, vooral in combinatie met andere medicatie.
Praktische hulpmiddelen kunnen het dagelijks leven aanzienlijk vergemakkelijken:
Patiënten met Alzheimer en Parkinson kunnen gevoelige huid ontwikkelen of moeite hebben met de dagelijkse huidverzorging. Milde, parfumvrije producten zijn aan te raden. Speciale aandacht voor droge huid, decubitus preventie en comfort tijdens rust is belangrijk voor het welzijn van de patiënt.
Uw apotheker speelt een cruciale rol in de zorg voor patiënten met Alzheimer en Parkinson. Zij kunnen advies geven over medicatie-interacties, bijwerkingen bespreken en praktische tips delen voor medicatiebeheer. Regelmatige consultaties helpen bij het optimaliseren van de behandeling en het verbeteren van de levenskwaliteit.
Een gestructureerd medicatiebeheer is essentieel voor een effectieve behandeling. Onze apotheek biedt verschillende pillenboxen en medicatiedispensers aan die helpen bij het organiseren van de dagelijkse medicatie. Wekelijkse pillenboxen met tijdsvakken zorgen ervoor dat medicatie op het juiste moment wordt ingenomen.
Voor patiënten met verminderde mobiliteit bieden wij een betrouwbare thuisbezorgservice aan. Dit zorgt ervoor dat medicatie altijd op tijd beschikbaar is en vermindert de stress van apotheekbezoeken. Onze bezorgservice is beschikbaar in heel België en kan worden aangepast aan uw specifieke behoeften.
Wanneer uw arts wijzigingen aanbrengt in uw medicatie, begeleiden wij u door dit proces. Wij leggen de veranderingen uit, bespreken mogelijke bijwerkingen en zorgen voor een soepele overgang. Dit is vooral belangrijk bij complexe medicatieschema's die vaak voorkomen bij Alzheimer en Parkinson.
Wij werken nauw samen met uw behandelend team, inclusief huisartsen, neurologen en andere specialisten. Deze samenwerking zorgt voor een gecoördineerde zorg en optimale medicatiebegeleiding. Wij delen relevante informatie over medicatie-effectiviteit en mogelijke problemen met uw zorgverleners.
Ons ervaren apotheekteam staat altijd klaar om uw vragen te beantwoorden. U kunt ons bereiken tijdens openingsuren voor advies over medicatie, bijwerkingen of algemene zorggerelateerde vragen. Voor spoedgevallen hebben wij een doorverwijssysteem naar de dienstdoende apotheek.
In België worden veel medicijnen voor Alzheimer en Parkinson (gedeeltelijk) terugbetaald door de ziekteverzekering. Wij helpen u bij het begrijpen van de terugbetalingsmodaliteiten en zorgen ervoor dat alle vereiste documenten correct worden afgehandeld. Voor bepaalde medicijnen zijn speciale voorschriften of goedkeuringen nodig, waarbij wij u volledig ondersteunen.