Artritis is een verzamelnaam voor meer dan 100 verschillende aandoeningen die ontstekingen in de gewrichten veroorzaken. Deze ontstekingsprocessen leiden tot pijn, stijfheid en zwelling van de gewrichten, waardoor de dagelijkse bewegingen bemoeilijkt worden. De twee meest voorkomende vormen zijn artrose en reumatoïde artritis, waarbij artrose voornamelijk slijtage betreft en reumatoïde artritis een auto-immuunziekte is die het immuunsysteem tegen de eigen gewrichten keert.
Typische symptomen van artritis omvatten gewrichtspijn, ochtendstijfheid, zwelling en verminderde beweeglijkheid. In België lijdt ongeveer 1 op de 6 volwassenen aan een vorm van artritis, wat neerkomt op meer dan 1,5 miljoen mensen. De aandoening komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en de kans op artritis neemt toe met de leeftijd, hoewel ook jongere mensen erdoor getroffen kunnen worden.
Erfelijkheid speelt een belangrijke rol bij het ontwikkelen van artritis. Mensen met familieleden die artritis hebben, lopen een verhoogd risico om zelf de aandoening te ontwikkelen. Leeftijd is een cruciale factor, waarbij het risico significant toeneemt na de 50e levensjaar. Vrouwen hebben een twee tot drie keer hoger risico op reumatoïde artritis dan mannen, waarschijnlijk door hormonale invloeden.
Verschillende levensstijlfactoren kunnen het risico op artritis beïnvloeden:
Auto-immuunreacties, waarbij het immuunsysteem gezonde gewrichtsweefsels aanvalt, liggen ten grondslag aan reumatoïde artritis. Ook bepaalde infecties kunnen artritis uitlokken, evenals gewrichtstrauma door ongevallen of intensieve sportbeoefening.
In België zijn verschillende geneesmiddelen beschikbaar voor de behandeling van artritis, zowel met als zonder voorschrift. De keuze van medicatie hangt af van het type artritis, de ernst van de symptomen en individuele patiëntfactoren.
NSAID's (niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen) vormen de basis van de artritisbehandeling. Ibuprofen, diclofenac en naproxen zijn effectief tegen zowel pijn als ontsteking. Voor pure pijnverlichting zonder ontstekingsremming is paracetamol een veilige optie, vooral geschikt voor ouderen of mensen met maagproblemen.
Gels en crèmes zoals Voltaren en Fastum bieden lokale verlichting met minder systemische bijwerkingen. Deze zijn ideaal voor gewrichtspijn op specifieke locaties.
Veel basisbehandelingen zijn vrij verkrijgbaar in Belgische apotheken, terwijl DMARD's en biologische medicijnen een medisch voorschrift vereisen.
Naast conventionele medicatie bieden natuurlijke supplementen waardevolle ondersteuning bij artritisklachten. Deze producten kunnen symptomen verlichten en de gewrichtsgezondheid bevorderen.
Kurkuma en curcumine staan bekend om hun krachtige ontstekingsremmende eigenschappen. Omega-3 vetzuren uit visolie helpen ontstekingsprocessen in het lichaam te verminderen en kunnen gewrichtsstijfheid verbeteren.
Vitamine D en calcium zijn cruciaal voor botgezondheid en kunnen artritissymptomen beïnvloeden. Verschillende kruidentheeën en tincturen bieden aanvullende verlichting.
Consulteer altijd uw apotheker of arts voordat u supplementen combineert met bestaande medicatie, vooral bij gebruik van bloedverdunners of andere chronische behandelingen.
Regelmatige, gewrichtsvriendelijke beweging is essentieel voor het behouden van mobiliteit en het verminderen van stijfheid. Zwemmen, wandelen en lichte yoga zijn uitstekende opties die de gewrichten niet overbelasten. Een fysiotherapeut kan een gepersonaliseerd oefenprogramma opstellen dat aansluit bij uw specifieke vorm van artritis.
Een uitgebalanceerd dieet rijk aan omega-3 vetzuren, antioxidanten en vezels kan ontstekingen helpen verminderen. Integreer vette vis, noten, groene bladgroenten en kleurrijke groenten in uw voeding. Beperk daarentegen geraffineerde suikers, verzadigde vetten en bewerkte voedingsmiddelen.
Effectieve zelfzorg omvat verschillende aspecten:
Neem contact op met uw arts bij verergering van symptomen, nieuwe gewrichtspijn, koorts, of wanneer medicatie onvoldoende werkt.
Artritis medicijnen kunnen interacties hebben met andere geneesmiddelen, voedingssupplementen of natuurproducten. Informeer uw apotheker altijd over alle medicijnen die u gebruikt. Ontstekingsremmers kunnen maagklachten veroorzaken en de werking van bloedverdunners beïnvloeden.
Volg altijd de voorgeschreven dosering en timing. Neem medicijnen bij voorkeur met voedsel om maagirritatie te voorkomen. Bewaar medicijnen op kamertemperatuur, droog en buiten bereik van kinderen.
Bij zwangerschap of borstvoeding zijn niet alle artritis medicijnen veilig. Bepaalde ontstekingsremmers zijn contrageïndiceerd bij maag- of nierklachten. Meld allergieën en bijwerkingen altijd aan uw apotheker. Regelmatige monitoring van bloedwaarden kan noodzakelijk zijn bij langdurig gebruik van bepaalde medicijnen.
