Hoge bloeddruk, ook wel hypertensie genoemd, ontstaat wanneer de druk in uw bloedvaten chronisch verhoogd is (boven 140/90 mmHg). Deze aandoening verloopt vaak symptoomloos, waardoor het ook wel de 'stille moordenaar' wordt genoemd. Hoofdpijn, duizeligheid en vermoeidheid kunnen wel optreden bij zeer hoge waarden.
Belangrijke risicofactoren zijn overgewicht, stress, te veel zout, roken, alcohol en erfelijke aanleg. Onbehandelde hypertensie verhoogt het risico op hartinfarct, beroerte, nierziekte en andere cardiovasculaire complicaties aanzienlijk.
In België zijn verschillende effectieve bloeddrukverlagende medicijnen beschikbaar:
Deze medicijnen worden meestal eenmaal daags ingenomen, bij voorkeur op hetzelfde tijdstip. Vaak is een combinatie van verschillende medicijnen nodig voor optimale bloeddrukcontrole. Mogelijke bijwerkingen zijn droge hoest (ACE-remmers), vermoeidheid (bètablokkers) of zwelling van enkels (calciumantagonisten). Regelmatige controle door uw arts is essentieel.
Cholesterol is een vetachtige stof die essentieel is voor uw lichaam, maar teveel kan schadelijk zijn. LDL-cholesterol ('slecht' cholesterol) kan zich afzetten in bloedvaten en atherosclerose veroorzaken. HDL-cholesterol ('goed' cholesterol) helpt juist bij het opruimen van overtollig cholesterol. Ook verhoogde triglyceriden vormen een cardiovasculair risico.
Een totaal cholesterolgehalte boven 5,0 mmol/L en LDL boven 3,0 mmol/L wordt als verhoogd beschouwd en verhoogt het risico op hartaandoeningen en beroerte.
Statines zijn de meest voorgeschreven cholesterolverlagers in België:
Naast medicatie is een gezonde leefstijl cruciaal. Verminder verzadigde vetten, kies voor volkoren producten, vis en groenten. Regelmatige beweging van minimaal 150 minuten per week helpt HDL verhogen en LDL verlagen. Medicamenteuze behandeling wordt meestal gecombineerd met dieetadvies voor optimale resultaten en langdurige gezondheid van hart en bloedvaten.
Hartritmestoornissen komen regelmatig voor en kunnen variëren van onschuldige extrasystolen tot levensbedreigende aritmieën. Bij atriumfibrilleren slaat het hart onregelmatig en vaak te snel, wat het risico op bloedstolsels verhoogt. Tachycardie betekent een te snelle hartslag (boven 100 slagen per minuut), terwijl bradycardie juist een te langzame hartslag betreft (onder 60 slagen per minuut). Een juiste diagnose door uw cardioloog is essentieel voor de keuze van de behandeling.
De behandeling van hartritmestoornissen vereist vaak een combinatie van verschillende geneesmiddelen. Anti-aritmische middelen zoals Amiodaron en Flecaïnide helpen het normale hartritme te herstellen en te behouden. Bètablokkers worden frequent voorgeschreven voor ritmestabilisatie en verminderen de gevoeligheid van het hart voor stress. Digoxine wordt specifiek gebruikt voor hartslagcontrole, vooral bij patiënten met atriumfibrilleren en hartfalen.
Regelmatige controle is cruciaal bij de behandeling van hartritmestoornissen. ECG controles helpen uw arts het effect van de medicatie te beoordelen en eventuele nieuwe aritmieën op te sporen. Bij gebruik van anticoagulantia zijn regelmatige INR waarden noodzakelijk om bloedingen te voorkomen. Het is belangrijk om bijwerkingen zoals duizeligheid, vermoeidheid of onregelmatige hartslag direct te melden aan uw zorgverlener.
Hartfalen ontstaat wanneer het hart niet meer in staat is om voldoende bloed rond te pompen om aan de behoeften van het lichaam te voldoen. We onderscheiden systolisch hartfalen (verminderde pompkracht) en diastolisch hartfalen (verminderde vulling). Typische symptomen zijn kortademigheid, vooral bij inspanning of in liggende houding, vermoeidheid en vochtophoping. De NYHA classificatie helpt artsen de ernst van het hartfalen in te schatten, van klasse I (geen beperkingen) tot klasse IV (ernstige beperkingen bij rust).
De medicamenteuze behandeling van hartfalen bestaat uit verschillende pilaren die samen de pompfunctie verbeteren en symptomen verminderen:
Dagelijkse gewichtscontrole is essentieel bij hartfalen - een plotselinge gewichtstoename kan wijzen op vochtophoping. Vochtbeperking tot 1,5-2 liter per dag helpt de belasting van het hart te verminderen. Medicatietrouw is van cruciaal belang voor het succes van de behandeling. Regelmatige controles van nierfunctie en elektrolyten zijn noodzakelijk om de veiligheid van de medicatie te waarborgen. Uw apotheker kan u adviseren over het optimale tijdstip van inname en mogelijke wisselwerkingen.
Bloedverdunners zijn essentiële medicijnen voor de preventie en behandeling van trombotische aandoeningen. Warfarine (Marevan) is een klassieke vitamine K-antagonist die al decennia wordt gebruikt voor anticoagulatie. Deze medicatie vereist regelmatige monitoring via INR-waarden om de juiste dosering te waarborgen.
De nieuwe orale anticoagulantia (NOAC's) hebben een revolutie teweeggebracht in de anticoagulatietherapie. Rivaroxaban (Xarelto), apixaban (Eliquis) en dabigatran (Pradaxa) bieden het voordeel van een meer voorspelbare werking zonder de noodzaak van frequente laboratoriumcontroles.
Anticoagulantia worden voorgeschreven bij verschillende cardiovasculaire aandoeningen:
Bij warfarinegebruik zijn regelmatige INR-controles cruciaal voor veilige therapie. Voedingsinteracties, vooral met vitamine K-rijke voedingsmiddelen, kunnen de werking beïnvloeden. Het bloedingsrisico moet zorgvuldig worden afgewogen tegen het tromboserisico, en combinaties met andere medicijnen vereisen extra aandacht van de apotheker.
Preventieve medicatie speelt een cruciale rol in de cardiovasculaire zorg. Laaggesterkte aspirine wordt vaak voorgeschreven voor primaire preventie bij patiënten met verhoogd cardiovasculair risico. Clopidogrel (Plavix) is essentieel na het plaatsen van coronaire stents om in-stent trombose te voorkomen.
Duale plaatjesaggregatieremming, waarbij aspirine wordt gecombineerd met clopidogrel, wordt frequent toegepast na acute coronaire syndromen voor optimale bescherming tegen nieuwe cardiovasculaire events.
Naast conventionele medicatie kunnen bepaalde supplementen ondersteunend werken:
De apotheek speelt een centrale rol in cardiovasculaire zorg door medicatiebegeleiding en monitoring van bijwerkingen. Rookstopbegeleiding, diabetescontrole en stressmanagement zijn belangrijke leefstijlinterventies die de apotheker kan ondersteunen.
Therapietrouw is cruciaal voor het succes van cardiovasculaire behandeling. De apotheker controleert medicatie-interacties en adviseert over het belang van regelmatige controles bij de huisarts voor optimale cardiovasculaire gezondheid.